Social Token là gì?
Social Token là đồng tiền đại diện cho một cá nhân, một cộng đồng, một xã hội thu nhỏ mang một đặc trưng riêng trên không gian blockchain. Về cơ bản, social token lấy giá trị từ danh tiếng hoặc địa vị của những người có sức ảnh hưởng như người nổi tiếng, vận động viên, thương hiệu hoặc những người sáng tạo nội dung,…
Đặc điểm nổi bật của Social token
- Social token là một cách thức để kết nối những Creators – Người sáng tạo nội dung (có thể là thương hiệu, người có tầm ảnh hưởng, vận động viên hoặc người nổi tiếng,…) với người hâm mộ, giúp họ gia tăng thu nhập mà không phải phụ thuộc vào các phương tiện truyền thông thông thường như, đại sứ thương hiệu, quảng cáo, bán hàng…
- Người nắm giữ social token có thể có quyền truy cập độc quyền vào nội dung (NFT, hình ảnh, phim, âm thanh, ấn phẩm,…) hoặc ưu đãi nào đó. Ví dụ như quyền truy cập đầu tiên vào hàng hóa mới và độc quyền, giảm giá chỉ dành cho chủ sở hữu token, bỏ phiếu cho các quyết định quan trọng,…
- Các social token được xây dựng dựa trên nguyên tắc “nền kinh tế sở hữu”, với tiền đề rằng một cộng đồng ngày mai sẽ có giá trị hơn ngày hôm nay. Điều đó có nghĩa là cộng đồng của nhà phát hành token càng lớn mạnh thì token đó càng có giá trị.
Monetize (Tiền tệ hóa)
Trong Social Tokens, yếu tố monetize giúp mở thêm nhiều cánh cổng mới cho các cá nhân và thương hiệu, một vài ví dụ tiêu biểu có thể kể đến như:
- Thanh toán: Người hâm mộ có thể sử dụng token để đổi lấy các vật phẩm, phụ kiện, món đồ thời trang (mũ, áo, đĩa nhạc,..) của thần tượng hoặc thương hiệu anh em thích, token cũng có thể dùng như một voucher giảm giá trong việc thanh toán.
- Đặc quyền: Sở hữu một lượng token nhất định có thể mở ra những đặc quyền khác nhau (tương tự hệ thống tier trong DeFi).
- Sự linh hoạt: Khi người sáng tạo nội dung muốn có một lượng vốn để phục vụ nhu cầu của mình, thay vì họ phải đợi tác phẩm của mình được bán để nhận tiền, họ có thể bán một lượng Social Tokens của mình đi.
- Phá bỏ rào cản trung gian: Các cá nhân, nhóm có thể gọi vốn trực tiếp từ cộng đồng, những người có niềm tin vào họ thông qua Social Tokens.
Các loại Social Token
- Personal Token (Token cá nhân): Token đại diện cho một cá nhân. Người hâm mộ cần mua đồng coin để được hưởng những quyền lợi từ nhà sáng tạo nội dung.
- Community Token (Token cộng đồng): Được phát hành và kiểm soát bởi một nhóm cộng đồng, thường được quản lý bởi một tổ chức tự trị phi tập trung (DAO -Decentralized Autonomous Organization)
- Social Platform Token (Token nền tảng): Tokens đại diện cho quyền kiểm soát đối với một nền tảng tạo điều kiện cho việc phát hành và trao đổi tokens
Personal Token (Token cá nhân)
Personal Token cho phép bạn đầu tư vào token được phát hành bởi một người sáng tạo nội dung, hay một KOLs trong một lĩnh vực nào đó, giúp họ có cơ sở về mặt tài chính để phát triển sự nghiệp, tạo ra sản phẩm chất lượng hơn trong tương lai. Đổi lại bạn sẽ nhận được một phần lợi nhuận, hoặc bạn có thể đổi lấy những giá trị khác trong tương lai như đặc quyền được truy cập hoặc tham gia vào một nhóm đặc biệt, được giảm giá đối với những mặt hàng được bán ra bởi người đó.
Ví dụ: Cầu thủ bóng đá nổi tiếng bậc nhất thế giới là Cristiano Ronaldo có thể phát hành token báo mang tên “CR7” của riêng anh ấy. Người sở hữu các token này có thể mua bán tại các cửa hàng bán áo đấu, đồ lưu niệm của Ronaldo, hoặc ví dụ có chương trình giao lưu với các Fan hâm mộ, chụp hình, xin chữ kí cùng khá nhiều lợi ích liên quan khác…v.v.
Community Token (Token cộng đồng)
Community tokens đại diện cho một nhóm hoặc một tổ chức nào đó có sức ảnh hưởng lớn với cộng đồng theo dõi và ủng hộ đông đảo. Các tổ chức lớn có thương hiệu mạnh có thể nhận được nhiều lợi nhuận từ việc phát hành community tokens. Các lợi ích của community tokens bao gồm khả năng quản trị, biểu quyết và xây dựng nền tảng đó.
Một ví dụ điển hình về community tokens là các “fan tokens” được xem như đại diện của sự trung thành, ủng hộ của người hâm mộ đối với một công lạc bộ thể thao nào đó mà cụ thể ở đây phổ biến là các CLB bóng đá. Các fan tokens nổi tiếng hiện nay hầu hết được phát hành bởi Socios và Binance với sự hợp tác của các câu lạc bộ bóng đá nổi tiếng như Barcelona, Paris Saint-Germain, Juventus, Lazio ….
Tiềm năng của Community tokens của các thương hiệu mang lại cơ hội hiếm có để củng cố lòng trung thành của người hâm mộ và tăng doanh thu cho các câu lạc bộ. Dự án Binance Launchpad lần thứ 23 cũng là một dạng Community Token đó chính là FC Porto Fan Token, hay trước đó là dự án Lazio Fan Token cũng đã đạt mức ATH x28 lần.
Social Platform Token (Token nền tảng)
Hiểu một cách đơn giản thì Social Platform Token được hiểu là loại token đại diện cho cơ sở hạ tầng nhằm khuyến khích sự tạo thành, phát triển, hoặc sử dụng personal token. Các cá nhân có lượng Fan đông đảo, sức ảnh hưởng lớn hoàn toàn có thể hợp tác với các nền tảng như Rally, Fyooz, Roll… để tạo ra các token của riêng mình.
Tiềm năng và Rủi ro của Social Token
Tiềm năng
Phần thưởng cho lòng trung thành
Cũng giống như các chương trình khách hàng thân thiết của các ngân hàng, khách sạn và các doanh nghiệp, các thương hiệu có thể tận dụng social token để thiết lập tệp khách hàng thân thiết của riêng họ.
Người sở hữu token có thể có các đặc quyền truy cập vào sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó, đổi các ưu đãi khác nhau tùy thuộc vào số dư token của họ và cũng được trao quyền sở hữu danh mục dịch vụ của thương hiệu.
Độc quyền và an toàn
Loại token này được xây dựng trên blockchain do đó không thể xảy ra các giao dịch gian lận liên quan đến quyền sở hữu token. Điều này giúp các thương hiệu tạo ra một hệ sinh thái cho doanh nghiệp của họ, nơi chỉ những người hâm mộ hoặc người tiêu dùng chân chính mới có khả năng tham gia vào trải nghiệm giao dịch.
Điều này cải thiện cơ hội kiếm tiền bằng cách phục vụ cho một danh sách khách hàng độc quyền có mối quan tâm cao với các dịch vụ của họ.
Hình thức đầu tư mới
Các doanh nhân và thương hiệu kinh doanh mới bắt đầu có thể tận dụng hệ sinh thái social token để tạo ra một nhóm token của riêng họ. Giá trị được liên kết với mỗi token có thể được đảm bảo và xác minh một cách rõ ràng nhờ vào công nghệ blockchain.
Những gì nhà đầu tư hoặc chủ sở hữu token sở hữu, cách họ có thể thực hiện các quyền của mình và họ có thể thực hiện chúng ở mức độ nào, tất cả đều có thể được xác định trước, đồng ý và mã hóa trong các token này.
Rủi ro
Giá trị biến động
Với những người sáng tạo, việc tạo một social token cho cộng đồng là một cam kết lâu dài. Giá trị social token phụ thuộc vào quá trình sản xuất nội dung liên tục của người sáng tạo. Khi bạn tạo một NFT, bản thân NFT đó có giá trị và bạn không có áp lực phải làm thêm những công việc khác sau khi đã bán nó.
Ngược lại, khi bạn tạo một social token, bạn có nghĩa vụ là làm cho token có giá trị hơn – cho dù đó là tạo ra nhiều nội dung hơn, cung cấp nhiều đặc quyền hơn hay làm điều gì đó khác cho cộng đồng của bạn.
Nếu nền kinh tế cá nhân sụp đổ và người sáng tạo không thể tiếp tục cung cấp giá trị cho token nữa, có khả năng bạn sẽ mất khoản đầu tư của mình.
Marketing sai sự thật
Nếu người hâm mộ mua một social token dựa trên lời hứa về quyền truy cập và phần thưởng, những người phát hành social token phải đảm bảo rằng các lợi ích đã hứa thực sự là “độc quyền” như đã quảng cáo.
Tuy nhiên nếu quyền lợi không đang đảm bảo, rủi ro sẽ phát sinh và kết quả có thể dẫn tới sự sụp đổ của dự án.
Một số dự án Social Token nổi bật hiện nay
Rally (RLY)
Rally là nền tảng lớn nhất để phát hành các social token. Giống như hầu hết các social token, token trên Rally thường cung cấp một số loại quyền truy cập độc quyền hoặc nội dung cao cấp từ người sáng tạo.
Fan token
Fan token thuộc mảng Community Token (Token cộng đồng) thường được sử dụng bởi các câu lạc bộ thể thao, âm nhạc để tổ chức những trải nghiệm độc đáo cho người hâm mộ của họ, thiết lập ban lãnh đạo câu lạc bộ và nhiều hoạt động khác.
Hiện nay đã có rất nhiều Câu lạc bộ bóng đá phát hành fan token được tạo ra bởi một nền tảng tiền điện tử có tên là Socios, cho phép người hâm mộ có quyền truy cập vào nội dung câu lạc bộ độc quyền.
Vốn hóa thị trường của Fan token đang có giá trị khoảng hơn 500 triệu USD theo thống kê từ fantokenrank.com
Chiliz (CHZ)
Chiliz là Social Platform Token vận hành nền tảng giải trí thể thao dựa trên blockchain Socios, cho phép người dùng tham gia vào việc quản lý các thương hiệu thể thao yêu thích của họ. Đối với các câu lạc bộ và các hiệp hội thể thao, token của người hâm mộ cung cấp một cách kết nối với người hâm mộ của họ và mở ra các dòng doanh thu mới.
Friends With Benefits (FWB)
Friends With Benefits là một trong những cộng đồng được token hóa đầu tiên. Người dùng phải hold token FWB để tham gia discord ẩn của Friends With Benefits.
Friends With Benefits là một cộng đồng với nhiều con người cùng chung chí hướng về sự phát triển của Web3. Cộng đồng FWB rất tích cực giúp đỡ và chia sẻ về nhiều khía cạnh khác nhau từ công nghệ, ý tưởng, giải quyết vấn đề,…
WHALE (WHALE)
WHALE có thể được xem là social token thành công nhất cho đến nay. Được ra mắt bởi WhaleShark vào tháng 05/2020, hiện WHALE đã đạt mức vốn hóa thị trường là 100 triệu USD. Điều khiến WHALE khác biệt so với các social token khác là giá trị của nó được hỗ trợ bởi một bộ sưu tập lớn các NFT, được giữ trong “The Vault” với tổng trị giá lên đến $22 triệu. Về cơ bản, chủ sở hữu token là đồng sở hữu của các NFT này.
Chủ sở hữu token cũng có thể:
- Thuê NFT từ vault.
- Truy cập cộng đồng Discord với các chuyên gia nghệ thuật trong lĩnh vực tiền điện tử.
- Nhận các ưu đãi giảm giá và hơn thế nữa.
Tổng kết
Social token là một trong nhiều đổi mới mà không gian tiền điện tử mang lại trong những năm gần đây. Các social token có tiềm năng to lớn để xác định lại cách ngành công nghiệp giải trí và truyền thông hoạt động.
- Social tokens còn ở giai đoạn rất mới, rủi ro nhiều nhưng cơ hội cũng nhiều.
- Social tokens có thể trở thành một trend hot tương tự như DeFi hay Play-to-earn.
- Social tokens được phân làm 3 loại, mỗi một loại hình sẽ có luật chơi khác nhau, và anh em cần nắm chắc trước khi đi tìm kiếm token để đầu tư.
Trên đây là tổng quan về thị trường Social Tokens, định nghĩa Social Token là gì và những nhận định đối với từng mảng nhỏ bên trong thị trường này. Hi vọng bài viết trên đây mang lại nhiều giá trị và góc nhìn mới cho anh em.